Kedilerde Agresiflik Nedenleri
Bir davranış problemi olan agresif tavırlar, kimi zaman çok ürkütücü olabilir. Hiç bir kedi sahibi tırmalayan, ısıran ve saldıran bir kediye sahip olmak istemez.
Doğal yaşamda ailesini ve bölgesini korumak, çiftleşmek, avlanmak gibi yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için gerekli olan bu davranışlar ev yaşamında da içgüdüsel olarak sürdürülebilir.
Normal de görülmediği halde bazı durumlarda artan bu davranışların nedeni kedinin başka şansının olmadığını hissetmesinden kaynaklanabilir. Böyle bir durum söz konusu olduğunda kedinin düzenli olarak izlenmesi ve hangi durumlarda agresifleştiğinin belirlenmesi gerekir. Bu konu olası saldırılar ve yaşanabilecek olumsuzluklara karşı önlem alabilmek için gereklidir.
Agresif tutumu belirlediğiniz anda ona sahip olanın kim olduğunu anlatabilmeniz büyük önem taşır. Eğer bu davranışlarını kenara çekilerek korku ile izlerseniz sizin onun bu tutumunu kabullendiğinizi düşünebilir. Elbetteki böyle bir durumda doğrudan bir müdahale tehlikeli olabilir. Ancak onun sakinleşmesine yardımcı olabilirsiniz. Kimi zaman güzel sözler, kimi zaman yumuşak okşamalar, kimi zaman da yalnız bırakmak sakinleşmesine yardımcı olacaktır.
Kedinizin agresifleştiğinin göstergesi olan bazı ip uçlarını bilmeniz fayda sağlayacaktır. Bütün kediler agresiflik durumlarında standart davranışlar sergilemez. Kediler arasında farklılık olabileceği gibi aynı kedinin değişik olaylar karşısında takındığı tutumda farklı olabilir. Bir çok kedi de görülen agresif tavırların başında ses tonunda değişiklik gelir. Ayrıca kuyruğun sert darbelerle yere vurulması, deri seğirmeleri, pati vuruşları da görülebilir.
Bazı kediler ise hiç bir belirti göstermeden aniden saldırgan hale geçer. Bu gibi bir durumda en iyi çözüm üstüne gitmemek ve bir süre yalnız bırakmaktır. Aksi halde daha fazla paniğe kapılacağından size zarar verebilir.
Kedilerde değişik durumlarda görülebilecek agresif tutumlar farklı olacağı için bu durumlarda yapılması gerekenler de farklıdır. Örneğin oyun oynarken, veterinere gittiğinde, korktuğunda birbirinden farklı davranışlar gösterebilir. Kedilerde bazı durumlarda görülebilecek agresif davranışlar şöyle tanımlanabilir.
Oyun oynarken gösterilen agresiflik
Yatağın yanından geçerken, koltukta otururken veya hiç ummadığınız bir anda ayaklarınız ve topuklarınız bir kazaya kurban gidebilir. Kediniz aniden ayaklarınıza atlayarak ısırdıktan sonra büyük bir süratle oradan uzaklaşabilir. Bu tür kediler çoğunlukla hareketli objelere meraklıdır ve objelerin hareketlerini ilgiyle takip ederek tetikte bekler. Bu davranış bozukluğu genellikle oyun için fazla zaman ayrılmayan kedilerde gözlenmektedir.
Bu davranışın düzeltilmesi için, kedinize oyun için zaman ayırmalı ve interaktif oyuncaklar temin etmelisiniz. Bu şekilde onun enerjisini harcamasını ve durgunlaşmasını sağlamanın yanında ayaklarınız yerine oyuncaklarını ısırmasını öğretebilirsiniz. Oyun sırasında kesinlikle kedinizin parmaklarınızı ısırmasına izin vermeyiniz. Eğer bunu yapamazsanız parmaklarınızı oyuncak olarak göreceğinden heran tetikte olmanız gerekecektir.
Korku durumunda gösterilen agresiflik
Korkan bir kedi her an tehlikeyle karşılaşma endişesiyle hiç birşey düşünemez durumdadır. İhtiyacı olan tek şey ise yalnız kalabilmektir. Bu tür agresiflik veteriner kliniğine getirildiğinde de gözlenebilir. Bu durum belkide sahiplerin tanık olduğu en ürkütücü davranıştır. Eğer veterinerde bu gibi davranışlar sergiliyorsa kendini güvende hissetmesi için onu taşıyıcı çanta içinde götürmeniz doğru olacaktır. Bu gidişler sırasında panik içinde kaçma eğilimi olabileceğinden tedbirli davranmalı ve tetikte olmalısınız.
Korku durumunda agresiflik gösteren bir kedi odanın bir yerine siner, gözbebekleri genişler ve kulaklar düzleşir. Tıslamaya ve hırlamaya başlar. Dışardan gelebilecek herhangi bir harekete karşı hazır ve tetiktedir. Kedinizde bu tür davranışları tespit ettiğinizde sakinleşmesi için onu yemek tuvalet yada başka bir ihtiyacını belirtmesi gibi normal bir aktivite gösterene kadar yalnız bırakmanız en doğru tutum olacaktır.
Elektrik süpürgesi, blender gibi bazı ev aletlerinin çalışması da kedinizi korkutabilir. Eğer korku kaynağını saptadıysanız yavaşça uzaklaştırın ve kedinizi yalnız bırakın. Ancak çok korkmuş gözüküyorsa yani bir şok durumu söz konusuysa veterinerinize başvurmanız faydalı olacaktır.
Korkan bir kediye yardım edebilmenin en iyi yöntemi onu yalnız bırakmaktır. Ayrıca gerektiğinde içine girebileceği ve saklanabileceği bir yuva da bulundurulabilir.
Kavga durumundaki agresiflik ise çok farklıdır. Neden korku olsada içgüdüsel olarak savaşması gerektiğinden saldırganlaşır.
Yemek zamanı agresifliği
Genellikle evde birden fazla kedi bulunması durumunda yaşanan bu davranış bozukluğunun nedeni birinin diğerlerine karşı üstünlük gösterisi sergilemesidir. Bu durumda beslenme saatlerini programlamalısınız. Mama ve su kaplarının ayrı olması ikisininde aynı anda beslenebilmesi için faydalı olacaktır. Gerekirse kapların ayrı köşelere konulması yemek sırasında yaşanabilecek sataşmalarıda önleyecektir.
Yırtıcı agresiflik
Sahibini sevmesine ve ilgisine rağmen o bir kedidir ve mutlaka ki ısırabilir. İçgüdüsel olarak pek çok istenmeyen davranış gösterebilir. Hatta avlanarak eve fare ölüleri ve kuş dahi getirebilir. Bu gibi durumlarda yapılabilecek en doğru davranış onun dışarı çıkmasına izin vermemek olacaktır.
Tanımlanamayan agresiflik
Eğer kediniz sık sık hiç nedensiz saldırgan tavırlar sergiliyorsa ve çevresinde onu rahatsız eden hiçbir etken olmadığından eminseniz vakit kaybetmeden veterinerinize gitmelisiniz. Bu davranışların nedeni altında yatan başka bir hastalık olabilir. Örneğin patisine batan bir kıymık veya karın bölgesindeki bir ağrı nedeniyle sevmenize dahi izin vermeyebilir. Bazen sinirsel kökenli de olabilen bu tür durumlarda çoğunlukla uygulanan tedaviler sonrasında davranışlar da düzelmektedir.
Eğitilebilir agresiflik
Birden fazla kedinin birlikte bulunduğu ortamlarda yaşanan bu ağresifliğin nedeni üstünlük kurma dürtüsüdür. Sürekli kavga çıkartırlar ve birbirlerini görmek istemezler. Genellikle birbirleriyle aynı yerde olmaya tahammül edemediklerinden ayrı yerlerde dinlenmeyi tercih ederler. Birbirlerini gördüklerinde veya yanınıza geldiklerinde ki tıslama ve hırlama gibi sesler olağandır. Bu durumda yapmanız gereken onları ayrı yerlerde beslemek ve birbirlerini görmemelerini sağlamaktır. Bir süre dinlendiklerinden emin olduktan sonra aynı ortamda ikisiyle de oyun oynamanız ortamı yumuşatabilir. Ayrıca oyun oynayarak geçirilen bu süreler onların birbirlerine alışabilmesi için fayda sağlayacaktır.
Kediniz sessiz bir şekilde camdan, dışarıda olup bitenleri seyrederken aniden yabancı bir kedi beliriverdiğinde paniğe kapılabilir. Ne olup bittiğine bakmaya gittiğinizde mümkün olduğunca kedinizden uzak durmalısınız. Bu yabancı kedi karşısında korkabilir ve önündeki ilk kişiye saldırabilir. Bir süre her hangi bir müdahalede bulunmayarak sakinleşmesini beklemek, bu sırada eğer imkanınız varsa dışarıdaki kedileri camdan uzaklaştırmak faydalı olacaktır. Bu duruma zamanla alışmasını beklemekten fazla yapılabilecek bir şey yoktur.
Bölgesel agresiflik
Zaman zaman kediler doğası gereği vahşi tavırlar sergileyebilir. Bu gibi davranışları genellikle ortamda bir tehlikede olduğunu hissettiğinde yaparlar. Bu durum genellikle aynı evde yaşayan birden fazla kedinin kendi bölgesini belirleme çabasından kaynaklanır. Kavga nedeni sizin yatağınız, pencere önü, koltuk, mama kabı veya tuvalet kabı olabilir. Birbirlerini bu bölgelerde gördüklerinde agresifleşerek saldırgan tavırlar sergileyebilirler. Sizin evde olmadığınız bir zamanda ciddi bir tehlike yaratabilecek bu durumun önlenebilmesi için bu bölgeleri kullanıma kapatmanız gerekebilir. Ayrı mama kapları veya ayrı odalarda tutmakta durumun kontrolünde faydalı olabilir. Oyalanayabileceği eş oyuncaklar da siz yokken olası bir kargaşanın önlenebilmesinde fayda sağlar.
Olası kavgaları, vücut dilini ve agresifleşme nedenini dikkatlice takip ederek gerilimi hissettiğiniz anda ilgi odağını değiştirerek önleyebilirsiniz. Bu amaçla ilgisini çeken bir poşet veya bir oyuncak kullanabileceğiniz gibi bazen sadece seslenmenizde yeterli olacaktır.
Yaralanmanın neden olduğu agresiflik
Ne kadar evde yaşıyor ve eğitilmiş olsalar da hayvanlar doğaları gereği onların canını acıttığınızda kendilerini savunmaya geçerler. Bir kaza sonucu yaralanma, fiziksel cezalandırma, bazen tüylerin fırçalanması dahi agresifleşme nedeni olabilir. Kazayla olsa dahi canını yaktığınızda kolaylıkla bir pati atabilir.
Siz farkında olmadan diğer bir kediyle kavga veya oyun sırasında vücudunun herhangi bir yerinde şekillenen yaralar dahi size karşı agresifleşmesine neden olabilir. Çünkü bilmeden siz canının yanmasına neden olabilirsiniz. Eğer normalde sevilmekten ve kucağa gelmekten hoşlanan kedinizin artık yanına bile yaklaşamıyorsanız ciddi bir yaralanma söz konusu olabileceğinden vakit kaybetmeden veterinerinize gitmelisiniz.
Zarar verilmiş yada kötü bakılmış kedilerde agresiflik
Daha önceden başka insan veya hayvanlar tarafından zarar görmüş ve oldukça ürkmüş bir kedinin size güven duymasını sağlamak oldukça zordur. Ani hareketlerinizde sizin de zarar vereceğinizi düşünebileceğinden oldukça yavaş hareket etmelisiniz. Kendisini rahat ve güvende hissetmesine izin vererek ona yaklaşırken sınırlı ve sabırlı olmalısınız. Onu elinizle beslemeyi ve interaktif oyuncaklar sunmayı deneyin. Ona size güvenmesini sağlayacak şekilde davranın. Zamanla ona mümkün olduğunca az dokunuşlarda bulunarak memnun olup olmadığını kontrol edebilirsiniz. Bu şekilde onu yavaşça kazanmış olacaksınız. Fakat sakın size hemen inanmıyor diye üzülmeyin.
KAYNAK
Bir davranış problemi olan agresif tavırlar, kimi zaman çok ürkütücü olabilir. Hiç bir kedi sahibi tırmalayan, ısıran ve saldıran bir kediye sahip olmak istemez.
Doğal yaşamda ailesini ve bölgesini korumak, çiftleşmek, avlanmak gibi yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için gerekli olan bu davranışlar ev yaşamında da içgüdüsel olarak sürdürülebilir.
Normal de görülmediği halde bazı durumlarda artan bu davranışların nedeni kedinin başka şansının olmadığını hissetmesinden kaynaklanabilir. Böyle bir durum söz konusu olduğunda kedinin düzenli olarak izlenmesi ve hangi durumlarda agresifleştiğinin belirlenmesi gerekir. Bu konu olası saldırılar ve yaşanabilecek olumsuzluklara karşı önlem alabilmek için gereklidir.
Agresif tutumu belirlediğiniz anda ona sahip olanın kim olduğunu anlatabilmeniz büyük önem taşır. Eğer bu davranışlarını kenara çekilerek korku ile izlerseniz sizin onun bu tutumunu kabullendiğinizi düşünebilir. Elbetteki böyle bir durumda doğrudan bir müdahale tehlikeli olabilir. Ancak onun sakinleşmesine yardımcı olabilirsiniz. Kimi zaman güzel sözler, kimi zaman yumuşak okşamalar, kimi zaman da yalnız bırakmak sakinleşmesine yardımcı olacaktır.
Kedinizin agresifleştiğinin göstergesi olan bazı ip uçlarını bilmeniz fayda sağlayacaktır. Bütün kediler agresiflik durumlarında standart davranışlar sergilemez. Kediler arasında farklılık olabileceği gibi aynı kedinin değişik olaylar karşısında takındığı tutumda farklı olabilir. Bir çok kedi de görülen agresif tavırların başında ses tonunda değişiklik gelir. Ayrıca kuyruğun sert darbelerle yere vurulması, deri seğirmeleri, pati vuruşları da görülebilir.
Bazı kediler ise hiç bir belirti göstermeden aniden saldırgan hale geçer. Bu gibi bir durumda en iyi çözüm üstüne gitmemek ve bir süre yalnız bırakmaktır. Aksi halde daha fazla paniğe kapılacağından size zarar verebilir.
Kedilerde değişik durumlarda görülebilecek agresif tutumlar farklı olacağı için bu durumlarda yapılması gerekenler de farklıdır. Örneğin oyun oynarken, veterinere gittiğinde, korktuğunda birbirinden farklı davranışlar gösterebilir. Kedilerde bazı durumlarda görülebilecek agresif davranışlar şöyle tanımlanabilir.
Oyun oynarken gösterilen agresiflik
Yatağın yanından geçerken, koltukta otururken veya hiç ummadığınız bir anda ayaklarınız ve topuklarınız bir kazaya kurban gidebilir. Kediniz aniden ayaklarınıza atlayarak ısırdıktan sonra büyük bir süratle oradan uzaklaşabilir. Bu tür kediler çoğunlukla hareketli objelere meraklıdır ve objelerin hareketlerini ilgiyle takip ederek tetikte bekler. Bu davranış bozukluğu genellikle oyun için fazla zaman ayrılmayan kedilerde gözlenmektedir.
Bu davranışın düzeltilmesi için, kedinize oyun için zaman ayırmalı ve interaktif oyuncaklar temin etmelisiniz. Bu şekilde onun enerjisini harcamasını ve durgunlaşmasını sağlamanın yanında ayaklarınız yerine oyuncaklarını ısırmasını öğretebilirsiniz. Oyun sırasında kesinlikle kedinizin parmaklarınızı ısırmasına izin vermeyiniz. Eğer bunu yapamazsanız parmaklarınızı oyuncak olarak göreceğinden heran tetikte olmanız gerekecektir.
Korku durumunda gösterilen agresiflik
Korkan bir kedi her an tehlikeyle karşılaşma endişesiyle hiç birşey düşünemez durumdadır. İhtiyacı olan tek şey ise yalnız kalabilmektir. Bu tür agresiflik veteriner kliniğine getirildiğinde de gözlenebilir. Bu durum belkide sahiplerin tanık olduğu en ürkütücü davranıştır. Eğer veterinerde bu gibi davranışlar sergiliyorsa kendini güvende hissetmesi için onu taşıyıcı çanta içinde götürmeniz doğru olacaktır. Bu gidişler sırasında panik içinde kaçma eğilimi olabileceğinden tedbirli davranmalı ve tetikte olmalısınız.
Korku durumunda agresiflik gösteren bir kedi odanın bir yerine siner, gözbebekleri genişler ve kulaklar düzleşir. Tıslamaya ve hırlamaya başlar. Dışardan gelebilecek herhangi bir harekete karşı hazır ve tetiktedir. Kedinizde bu tür davranışları tespit ettiğinizde sakinleşmesi için onu yemek tuvalet yada başka bir ihtiyacını belirtmesi gibi normal bir aktivite gösterene kadar yalnız bırakmanız en doğru tutum olacaktır.
Elektrik süpürgesi, blender gibi bazı ev aletlerinin çalışması da kedinizi korkutabilir. Eğer korku kaynağını saptadıysanız yavaşça uzaklaştırın ve kedinizi yalnız bırakın. Ancak çok korkmuş gözüküyorsa yani bir şok durumu söz konusuysa veterinerinize başvurmanız faydalı olacaktır.
Korkan bir kediye yardım edebilmenin en iyi yöntemi onu yalnız bırakmaktır. Ayrıca gerektiğinde içine girebileceği ve saklanabileceği bir yuva da bulundurulabilir.
Kavga durumundaki agresiflik ise çok farklıdır. Neden korku olsada içgüdüsel olarak savaşması gerektiğinden saldırganlaşır.
Yemek zamanı agresifliği
Genellikle evde birden fazla kedi bulunması durumunda yaşanan bu davranış bozukluğunun nedeni birinin diğerlerine karşı üstünlük gösterisi sergilemesidir. Bu durumda beslenme saatlerini programlamalısınız. Mama ve su kaplarının ayrı olması ikisininde aynı anda beslenebilmesi için faydalı olacaktır. Gerekirse kapların ayrı köşelere konulması yemek sırasında yaşanabilecek sataşmalarıda önleyecektir.
Yırtıcı agresiflik
Sahibini sevmesine ve ilgisine rağmen o bir kedidir ve mutlaka ki ısırabilir. İçgüdüsel olarak pek çok istenmeyen davranış gösterebilir. Hatta avlanarak eve fare ölüleri ve kuş dahi getirebilir. Bu gibi durumlarda yapılabilecek en doğru davranış onun dışarı çıkmasına izin vermemek olacaktır.
Tanımlanamayan agresiflik
Eğer kediniz sık sık hiç nedensiz saldırgan tavırlar sergiliyorsa ve çevresinde onu rahatsız eden hiçbir etken olmadığından eminseniz vakit kaybetmeden veterinerinize gitmelisiniz. Bu davranışların nedeni altında yatan başka bir hastalık olabilir. Örneğin patisine batan bir kıymık veya karın bölgesindeki bir ağrı nedeniyle sevmenize dahi izin vermeyebilir. Bazen sinirsel kökenli de olabilen bu tür durumlarda çoğunlukla uygulanan tedaviler sonrasında davranışlar da düzelmektedir.
Eğitilebilir agresiflik
Birden fazla kedinin birlikte bulunduğu ortamlarda yaşanan bu ağresifliğin nedeni üstünlük kurma dürtüsüdür. Sürekli kavga çıkartırlar ve birbirlerini görmek istemezler. Genellikle birbirleriyle aynı yerde olmaya tahammül edemediklerinden ayrı yerlerde dinlenmeyi tercih ederler. Birbirlerini gördüklerinde veya yanınıza geldiklerinde ki tıslama ve hırlama gibi sesler olağandır. Bu durumda yapmanız gereken onları ayrı yerlerde beslemek ve birbirlerini görmemelerini sağlamaktır. Bir süre dinlendiklerinden emin olduktan sonra aynı ortamda ikisiyle de oyun oynamanız ortamı yumuşatabilir. Ayrıca oyun oynayarak geçirilen bu süreler onların birbirlerine alışabilmesi için fayda sağlayacaktır.
Kediniz sessiz bir şekilde camdan, dışarıda olup bitenleri seyrederken aniden yabancı bir kedi beliriverdiğinde paniğe kapılabilir. Ne olup bittiğine bakmaya gittiğinizde mümkün olduğunca kedinizden uzak durmalısınız. Bu yabancı kedi karşısında korkabilir ve önündeki ilk kişiye saldırabilir. Bir süre her hangi bir müdahalede bulunmayarak sakinleşmesini beklemek, bu sırada eğer imkanınız varsa dışarıdaki kedileri camdan uzaklaştırmak faydalı olacaktır. Bu duruma zamanla alışmasını beklemekten fazla yapılabilecek bir şey yoktur.
Bölgesel agresiflik
Zaman zaman kediler doğası gereği vahşi tavırlar sergileyebilir. Bu gibi davranışları genellikle ortamda bir tehlikede olduğunu hissettiğinde yaparlar. Bu durum genellikle aynı evde yaşayan birden fazla kedinin kendi bölgesini belirleme çabasından kaynaklanır. Kavga nedeni sizin yatağınız, pencere önü, koltuk, mama kabı veya tuvalet kabı olabilir. Birbirlerini bu bölgelerde gördüklerinde agresifleşerek saldırgan tavırlar sergileyebilirler. Sizin evde olmadığınız bir zamanda ciddi bir tehlike yaratabilecek bu durumun önlenebilmesi için bu bölgeleri kullanıma kapatmanız gerekebilir. Ayrı mama kapları veya ayrı odalarda tutmakta durumun kontrolünde faydalı olabilir. Oyalanayabileceği eş oyuncaklar da siz yokken olası bir kargaşanın önlenebilmesinde fayda sağlar.
Olası kavgaları, vücut dilini ve agresifleşme nedenini dikkatlice takip ederek gerilimi hissettiğiniz anda ilgi odağını değiştirerek önleyebilirsiniz. Bu amaçla ilgisini çeken bir poşet veya bir oyuncak kullanabileceğiniz gibi bazen sadece seslenmenizde yeterli olacaktır.
Yaralanmanın neden olduğu agresiflik
Ne kadar evde yaşıyor ve eğitilmiş olsalar da hayvanlar doğaları gereği onların canını acıttığınızda kendilerini savunmaya geçerler. Bir kaza sonucu yaralanma, fiziksel cezalandırma, bazen tüylerin fırçalanması dahi agresifleşme nedeni olabilir. Kazayla olsa dahi canını yaktığınızda kolaylıkla bir pati atabilir.
Siz farkında olmadan diğer bir kediyle kavga veya oyun sırasında vücudunun herhangi bir yerinde şekillenen yaralar dahi size karşı agresifleşmesine neden olabilir. Çünkü bilmeden siz canının yanmasına neden olabilirsiniz. Eğer normalde sevilmekten ve kucağa gelmekten hoşlanan kedinizin artık yanına bile yaklaşamıyorsanız ciddi bir yaralanma söz konusu olabileceğinden vakit kaybetmeden veterinerinize gitmelisiniz.
Zarar verilmiş yada kötü bakılmış kedilerde agresiflik
Daha önceden başka insan veya hayvanlar tarafından zarar görmüş ve oldukça ürkmüş bir kedinin size güven duymasını sağlamak oldukça zordur. Ani hareketlerinizde sizin de zarar vereceğinizi düşünebileceğinden oldukça yavaş hareket etmelisiniz. Kendisini rahat ve güvende hissetmesine izin vererek ona yaklaşırken sınırlı ve sabırlı olmalısınız. Onu elinizle beslemeyi ve interaktif oyuncaklar sunmayı deneyin. Ona size güvenmesini sağlayacak şekilde davranın. Zamanla ona mümkün olduğunca az dokunuşlarda bulunarak memnun olup olmadığını kontrol edebilirsiniz. Bu şekilde onu yavaşça kazanmış olacaksınız. Fakat sakın size hemen inanmıyor diye üzülmeyin.
KAYNAK
